افلاتوکسین چیست و به چه دلیل بر روی خرید و فروش پسته تاثیر میگذارد؟
افلاتوکسین سمی است که از قارچی به نام “مایکوتوکسین” به وجود می آید و بسیار بسیار خطرناک است که باعث سرطان میشود و از بین بردن آن بسیار سخت و میتوان گفت تا حدی نا ممکن است. این سموم معمولا در محصولات کشاورزی مانند بادام، ذرت، بادام زمینی، غلات، پسته و حتی در شیر و گوشت یافت میشود.
قارچ ها یا همان کپک های تولید کننده افلاتوکسین در دمای بین 12 تا 42 درجه رشد میکنند و این کپک ها در مناطق گرم و مرطوب رشد بیشتری دارند.
افلاتوکسین ها برای اواین بار در سال 1963 کشف شدند. 20 نوع افلاتوکسین وجود دارد که مهمترین آنها B1,B2,G1,G2 میباشند. از بین این نمونه ها افلاتوکسین نوع B1 از شایع ترین نمونه ها می باشد. قرار گیری در معرض زیاد افلاتوکسین و همچنین استفاده از موادی که حاوی سم افلاتوکسین می باشند باعث بروز بیماری هایی در بین پستانداران، حیوانات، پرندگان، ماهی ها و انسان ها می شود. این سم میتواند باعث مسمومیت های حاد و همپنین مرگ شود. سم افلاتوکسین می تواند در ریه ها، کلیه ها، مغز و قلب افراد مبتلا دیده شود. افلا توکسین ها میتوانند باعث بیماری هایی مانند سرطان کبد و سرطان معده شود.
چگونه سم افلاتوکسین وارد بدن جانداران میشود؟
قارچ تولید کننده این سم میتواند بر روی موادی مانند غلات، پسته، بادام و غیره رشد کند و با تولید سم افلاتوکسین این مواد را آلوده کرده سپس انسان ها، حیوانات و جانداران دیگر با مصرف این مواد به بیماری های ناشی از این سم مبتلا می شوند. جالب اینجاست که دام هایی که سم افلاتوکسین وارد بدن آنها شده، نه تنها به بیماری های ناشی از آن مبتلا می شوند بلکه این سم با شیر، گوشت و کود این دامها به انسانها و درختان منتقل میشود و باعث بیماری درختان و همچنین میوه های تولید شده توسط این درختان می شوند.
اما چه کنیم تا سم افلاتوکسین به ما و اطرافیان مان آسیب نرساند؟
اگر بخواهیم افلاتوکسین در پسته وجود نداشته باشد باید از رویش قارچ “مایکوتوکسین” که تولید کتتده سم افلاتوکسین است، در پسته و اطراف آن جلوگیری کنیم و یا افلاتوکسین موجود در پسته را از بین ببریم.
روشهای جلوگیری از سم افلاتوکسین:
برای جلوگیری از تولید سم افلاتوکسین باید عواملی که باعث تولید قارچ می شوند را بشناسیم و از قرار دادن پسته در محیط هایی که باعث تولید قارچ می شوند جلوگیری کرد.
عوامل تولید قارچ:
عوامل تولید قارچ شامل عبارت اند از: گرمای هوا بین 12 تا 42 درجه، رطوبت، عدم جابجایی و ساکن ماندن هوا.
برای جلو گیری از تولید قارچ باید پسته را در محیط هایی نگهداری کرد که در آن محل رطوبت زیادی وجود نداشته باشد، هوا دائما در گردش باشد و دمای محیط ثابت باشد.
اما برای جابجایی پسته و حمل و نقل پسته نمیتوان از همه این عوامل جلوگیری کرد پس راه حل دیگر آن است که پسته را بسته بندی کنیم و پسته را در بسته هایی قرار دهیم که از ورود رطوبت، دما و هوا جلوگیری کند و تاثیری بر روی تولید قارچ “مایکوتوکسین” نداشته باشد تا از تولید سم افلاتوکسین جلوگیری به عمل آید.
چگونگی از بین بردن سم افلاتوکسین:
برای از بین بردن این سم میتوان با حرارت دادن مواد غذایی بر روی اجاق در دمای 150 درجه سانتی گراد به مدت 30 دقیقه و یا قرار دادن در مایکروویو به مدت 8.5 دقیقه، ابتلا به این سم را تا حدود 50 درصد کاهش دهند. اما روشی برای پاستوریزاسیون این سم به طور کامل وجود ندارد.
دلیل تاثیر افلاتوکسین بر روی فروش و صادرات پسته:
اگر پسته تولیدی دارای سم افلاتوکسین باشد سازمان بهداشت جهانی از انتقال پسته جلو گیری میکند اما کشور هایی مانند روسیه و هنگ کنگ، برای میزان درصد افلاتوکسن اهمیتی قائل نمیشوند و مهم برای این کشور ها قیمت پسته است و همین دلیل باعث شده بازار هدف ایران به سمت هنگ کنگ و روسیه جهت بگیرد و این امر کم کم باعث این می شود تا بازار پسته ایران محدود تر شود و مردم جهان و مخصوصا اروپا به دلیل عدم اطمینان از سلامت پسته ایران، از خرید پسته ایران سر باز زنند که باعث افت قیمت پسته ایران در جهان می شود و امکان دارد تا جایی پیش رویم که هیچ کشوری حاضر به خرید پسته از ایران نشود.
نتیجه گیری:
برای از دست ندادن بازار جهانی و ادامه پیشرفت اقتصاد خود و کشورمان بکوشیم تا پسته را با بهترین کیفیت به جهان عرضه کنیم.